امکان سنجی، طراحی و آزمون طرح پایلوت احیای جمعیت پسیل گز Cyamophila dicora

گون گزی (Astragalus adscendens) به خاطر نقش ممتاز و اهمیت ویژه ای که در تغذیه پسیل گون (cyamophila dicora) و تولید مان ارزشمند انگبین گون دارد این گیاه ارزشمند از یک سو با تولید گز انگبین به عنوان یک محصول منحصر به مناطق زاگرس ایران، نقش مهم و موثری در زمینه کارآفرینی ، افزایش درامد خانوارهای بهره بردار، تامین ماده اولیه برای بسیاری از تولیدات غذایی و دارویی و نیز صادرات ایفا می نماید و از سوی دیگر این گیاه با استقرار در مناطق برفگیر با داشتن اندام های هوایی قابل توجه و ریشه های عمیق و گسترده نقش اساسی در تثبیت خاک و حفظ دامنه های پرشیب دارد رویشگاه این گیاه در مناطق کوهستانی زاگرس از غرب ارومیه تا زرد کوه و سبزکوه بختیاری و نهایتا تا ارتفاعات کازرون ادامه دارد. از نظر ریخت شناسی گون گزی درختچه ای چند ساله و خودرو با ساقه چوبی است که ارتفاع آن به 1-0/5 متر می رسد . ساقه های چوبی که از این گیاه منشعب می گردند به تدریج بر تعداد انها در قسمت های فوقانی افزوده می شود . رشد شاخه هایش بیشتر در جهت افقی و کمی متمایل به طرف بالاست و در انتهای شاخه های کرکدار، گل هایی به رنگ سفید متمایل به زرد قرار دارند که هر دو پایه گل بر روی یک نهنج کرکدار است . گز انگبین توسط فعالیت حشره ای به نام (Psylla cyamophila Psyllidae) بر روی این گیاه تولید می شود. این حشره در مرحله پورگی، انگبین - گون که شامل ترکیبات شیمیایی: ساکارید (فروکتوز) موسیلاژ است را به صورت رشته های خمیری شفاف و بیرنگ نخی شکل دفع می کند و این رشته ها در مجاورت هوا منجمد شده و رنگ سفید شکری به خود می گیرند این تولید علاوه بر مصارف دارویی بسیار نظیر تسکین دهنده معده و آرامش اعصاب و نیز ضد افسردگی و ضد سرطان دارای آنتی اکسیدان قوی طبیعی می باشد از موارد اصلی تشکیل دهنده شیرینی سنتی گز اصفهان است.8- اهداف پروژه - هدف اصلی: احیای جمعیت پسیل گز در شهرستان خوانسار و افزایش تولید انگبین به‌عنوان یک منبع درآمد پایدار برای جامعه محلی - هدف‌های فرعی: شناسایی و ارزیابی عوامل مؤثر بر کاهش جمعیت پسیل گز ارتقاء آگاهی جامعه محلی نسبت به اهمیت حفظ این حشره - محدوده کار: این پروژه در محدوده شهرستان خوانسار اجرا خواهد شد و شامل فعالیت‌های زیر است: مطالعات زیستگاهی: بررسی شرایط اکولوژیکی و شناسایی مناطق مناسب برای احیای جمعیت پسیل گز بازسازی زیستگاه‌ها: کاشت گونه‌های گیاهی میزبان (مانند گون) و بهبود شرایط اکولوژیکی 3-5 هکتار از مناطق تخریب‌شده مدیریت جمعیت پسیل گز: پایش و کنترل عوامل تأثیرگذار بر پایداری جمعیت پسیل گز در مناطق بازسازی شده برداشت پایدار انگبین: تدوین و اجرای روش‌های برداشت اصولی برای کاهش خسارت به جمعیت پسیل گز ‌ ارزیابی و نظارت: بررسی تأثیر اقدامات انجام‌شده بر جمعیت پسیل گز و تولید انگبین از طریق داده‌های میدانی و تصاویر ماهواره‌ای - فرضیات پروژه: 1. زیستگاه‌های منتخب، ظرفیت احیای پسیل گز را دارند و شرایط لازم برای استقرار جمعیت جدید در آن‌ها مهیا خواهد شد. 2. تغییرات اقلیمی در بازه زمانی پروژه بحرانی نخواهند بود و امکان اجرای اقدامات مدیریتی برای کاهش اثرات منفی آن وجود دارد. 3. روش‌های پایدار برداشت انگبین از سوی جوامع محلی پذیرفته می‌شوند و بهره‌برداران به همکاری در اجرای آن ترغیب خواهند شد. ‌ش حمایت مالی و اجرایی نهادهای ذی‌ربط، به‌ویژه جهاد کشاورزی، تأمین خواهد شد و مانعی جدی برای ادامه پروژه ایجاد نمی‌شود. ‌ نظارت مستمر و پایش زیستگاه‌ها اطلاعات دقیقی برای بهبود اقدامات ارائه خواهد داد و امکان اصلاح راهبرد‌های اجرایی را فراهم می‌کند.